٤٦٨٠

✓ ئەحمەد موختار جاف (1896 - 1935)

دڵی زارم بەدایم بەستەیی زنجیری گیسووتە
وجوودی وەک کەتانم لەتلەتی شوعلەی مەهی ڕووتە

دڵم دایم کە وا زامارە ئەی شۆخی دڵئازارم
هەمیشە خەستە و مەجرووحی شمشێری دوو ئەبرووتە

وەکوو شەمع ئەر دەمێ ئەگریم و گاهێ وام لە شەوقا من
هەموو سیحر و دەسیسەی عیلم و مەکری چاوی جادووتە

لە بازاڕی مەحەببەتدا من ئێستا زۆر بەسەرمایەم
ڕەقیبی سەگسیفەت ئەلحەمدولیللا ئێستە تابووتە

بچۆ بیمارخانەی عیشقی ئەو شۆخە تەماشا کە
لەلایێ ناڵە و دەنگی نەخۆشە لایێ تابووتە

ئەگەر سەد ساڵ جەفا کەی دڵبەرا من بەندەفەرمانم
کە چونکە من ئەزانم دائیمەن بەدخوویی هەر خووتە

نیگارم تووتییە بۆ خۆشزوبانی و لەنجە و عیشوە
ئەما حەیفێ کە ئەو شۆخە لەگەڵ زاغی سیا جووتە

ئەگەر «ئەحمەد» بەدایم عاشقی مەجنوونسیفەت ڕووتە
مەکە مەنعی هەموو تاوانی شەوق و شوعلەیی ڕووتە

Kurdish_Poetry

٤٦٨١

✓ نالی (1800 - 1877)

کە وا زەڕتایی یەکتایی دەڵێی خورشیدی ئافاقە
مەڵێ خورشیدی ئافاقە، بڵێ میهرێ کە وا تاقە

ڕەیاحینپەرچەم و لالەکولاهـ و یاسەمەنتوڕڕە
بەنەفشەخاڵ و نەرگسچاو و گوڵزار و سەمەنساقە

بنازم دلبەری خۆم چەندە پڕوەسف و چ بێعەیبە
بە چاو مەست و بە دڵ هوشیار بە ئەبرۆ جووت و هەم تاقە

نەوای ئاهەنگی قَدْ قامَتْ تەریقی جەمعی زوههادە
قەد و قامت بە لەهجەی ڕاستی تووبایی عوششاقە

بە زوڵفی تۆیە وابەستە لە من دڵ گەر پەرێشانە
بە ئەبرۆی تۆیە پەیوەستە ئەگەر تاقەت لە من تاقە

بە نەهری کەوسەر و شیر و عەسەل چەند تینووە سۆفی
لەبی «نالی» دووچەندان بۆ لەبانی لەعلی موشتاقە

Kurdish_Poetry

٤٦٧٩

✓ زاری (1905 - 1982)

دڵم پڕحەسرەت و ئازارە ئەمشەو
مەگەر شینی فیراقی یارە ئەمشەو

ڕەنگم زەردە، مەقامم هەردە وەک شێت
خەوم دەرد و خۆراکم ژارە ئەمشەو

سەرم پڕئێش و سینەم پڕ لە سەودا
لە چاومدا موژە وەک خارە ئەمشەو

لە وێرانەی منی خاترپەشێوا
خەفەت ساقی و غەم مەیخوارە ئەمشەو

وەفا مرد و موحەببەت بێسەمەر ما
سەفا خەوت و جەفا بێدارە ئەمشەو

شەپۆلی سەیلی خوێناوی دەروونم
وەکوو لافاوی ڕووبەخوارە ئەمشەو

لە گەرمی ئاهم ئاور هاتە ناڵە
دوو چاوم میسلی دوو جۆبارە ئەمشەو

جگەر پڕناڵە و سوراخە چون نەی
سەرم سەمتوور و ڕەگ چون تارە ئەمشەو

دوچاری سۆزی هیجرە بۆیە «زاری»
لە گیان و ماڵی خۆ بێزارە ئەمشەو

Kurdish_Poetry

٤٦٧٧

✓ شاکەلی (1905 - 1980)

گوڵاڵەی ژینی من ئازیز بەبێ تۆ تازە نابێتۆ
ئەگەر چی ڕۆژی نەورۆزە گوڵی گوڵشەن ئەپشکێتۆ

خەیاڵی حوسنی دیدارت لە سەحنی سینە گوڵزارە
چە خۆشە مەنزەرەی کاتێ بە ئاوی چاو ئەشۆرێتۆ

بەهار و گوڵشەنی ئێمە لە ساڵێکا دوو نەورۆزە
سەروسامانی حوسنی تۆ گوڵستانێکە ناچێتۆ

هەموو دنیا و ئەسبابی لە بەرچاوم بە پوولێکە
پەلوپۆ و بەرگی ژینی من بە یادی تۆ ئەجووڵێتۆ

هەموو دەم یادی ڕوخسارت لە دڵما دەرسی دینیمە
مورادم کاتی مردنمە لە لاما با بمێنێتۆ

لە گوڵزاری چەمەن چ بکا ئەوی مەحروومی دیدارە
بەبێ دولبەر لە گوڵزارا بەخۆڕایی ئەسووڕێتۆ

وەکوو تۆ مورشیدی ئەعزەم تەریقەی وەرعی شەرعی بێ
لە کاتی مردن و شەرعا موریدی خۆی ئەدۆزێتۆ

سەراسەر هەر وەکوو چاوم قەدەمگاهی موبارەکتە
لەبەر زوواری پابۆست لە دڵما جێگە نابێتۆ

بەهاری «شاکەلی» بێ تۆ گەڵاڕێزانی پاییزە
بەڵێ نەورۆزە ئەو ڕۆژە کە تۆی تیایا ببینێتۆ

بە بەفری غەفڵەتی سەرما دەروونم یەغبەنانێکە
بە تەئسیری گزنگی ڕۆژی حوسنت مەر بتاوێتۆ

نەشاتی چی کە من ئازام هەموو بێزاری ئازارە
بەبێ تۆ دڵ لە گوڵدەشتا هەناسەی دووکەڵە بێ تۆ

Kurdish_Poetry

٤٦٧٨

✓ حەریق (1856 - 1909)

قوربان وەرە قوربانە، سا بمکە بە قوربانت
ڕەنگین کە بە خوێناوم کاکۆڵی پەرێشانت

ئازادییە ئەم ڕۆژە، سا فەرموو بەئازانە
تیرت لە کەمانت خە بۆ قەتڵی شەهیدانت

جێژنانەیی مە ڕووحە کردوومە بە قوربانت
تۆش ماچێ کەرەم فەرموو لەو سێوی زەنەخدانت

بۆستانە کەناری دڵ بۆ نەخلی قەدت قوربان
دیدەم وکوو ڕووبارە بۆ سەروی خەرامانت

قەلعەی دڵەکەم قوربان نیشانەیە بۆ تیرت
سینەم وەکوو سەحرایە، بۆ جیلوەیی مەیدانت

Kurdish_Poetry

٤٦٧٦

✓ مەحوی (1836 - 1906)

پرسرا حاڵم، کە من کەوتم لە بەرپێیا درێژ
ئەو وتی هەر سێبەری دیوم بووە سەرسام و گێژ

تا لە دەوری لێوی ئاڵی خەتتی سەبزی بوو عەیان
عاشقانی جوملە وەک بەنگی دەبینم گێژووێژ

وا موشەووەش بوو کە میحرابی برۆتی دی ئیمام
ئیزنی خەڵقی دا کە دنیا ئاخرە، بۆ دێنە نوێژ

ئابڕووڕێژە ویسالی یار و خوێنڕێژە فیراق
عالەمی عیشق و مەحەببەت هەر بڕێژە هەر بڕێژ

کێ لە گوڵزاری نیشاتا گوڵبونی شیرینی ناشت
ئەو لە کۆساری غەما فەرهادی کردە لالەنێژ

هەر بە تیرێ خستمی، هەڵیاوەسیم، ئیشی منی
بەس لە کورتی بڕیەوە، عومری موژە و زوڵفی درێژ

نەبووە قەت «مەحوی» وتی بوونی من و تۆ پێکەوە
حوسنە ئاوی زیندەگی، عیشق ئاگرێکە دڵبرێژ

Kurdish_Poetry

٤٦٧٥

✓ قانع (1898 - 1965)

کە من بۆم دەس نەدا ڕەندی دەسا تەقوا نەکەم چی بکەم
ئەسیری زوڵفی تاتاتم، کە واوەیلا نەکەم چی بکەم

لە کونجی سۆمعەی زوهدم، هەزاران شێخ شاگردمە
لە شێخ بەدتر هەموو سەرفی قەدی تەرسا نەکەم چی بکەم

ئەڵێن مەجنوونی زوو شەیدا بە باڵی سەوڵی لەیلا بوو
منی شەیدا فیدای باڵات، ئەگەر لەیلا نەکەم چی بکەم

نە مەحویم تا کە مەحوۆ بم، نە نالیم تا بناڵێنم
بە شۆری شیعری شیرینم، فەلەک شەیدا نەکەم چی بکەم

لە ئەوسافی سەلاحەددین قەڵەم ماندوو بووە ئەمجا
ئەگەر وەسفی خەرافاتی کوڕی کیسرا نەکەم چی بکەم

خەیاڵم وایە بیری دڵ، لە عوودی سینەما دەرخەم
لەبۆ ئەم هۆزە جێماوە، دەنگێ بەرپا نەکەم چی بکەم

لە گۆشەی باخی کوردستان هەزار «قانع» بە بولبول بوو
لە باتی باخەوان ئەمڕۆ، کە خۆم ڕیسوا نەکەم چی بکەم

Kurdish_Poetry

٤٦٧٤

✓ سابیری (1881 - 1944)

ئەی بەهەشتی ڕوو بە حەققی ئەو جەماڵ و شێوەیە
ئیلتیفاتێ کە بە چاوی تۆ کە عەقڵم لێوەیە

ئەی مەسیحالەب بفەرموو دەفعی ئازارم بکە
مەڵحەمی زامی دڵم مەعلوومە ئەو دوو لێوەیە

تا لە باغی ڕوویی تۆ عەناب و سێوم دی بە چاو
دڵ نەخۆشە هەر خەیاڵی ئەو عەناب و سێوەیە

مەیل ئەفەرمووی تێ بگەی ئەحواڵی دەردم دوور لە تۆ
هەر سەری موویی وجوودم سەد برینی پێوەیە

زوعفی قەلبی ئێمە دەرمانی بە لوقمان ناکرێ
چونکە موشتاقی گوڵ و گوڵزاری حوسنی ئێوەیە

تا بە لەفزی نەرم و شیرین ماهڕوو بانگم نەکا
هەر وەکوو فەرهادە ڕەنج و مەسکەنم ئەو کێوەیە

چیم بەسەر دوختوور و ئەجزاخانەوە ئەی گوڵبەدەن
چونکە دەرمانم گوڵی گوڵزار و حوسن و شێوەیە

«سابیری» بیمار و دڵسووتاوی دووری دولبەرە
هەر بە داخی پوڕتەقاڵ و ناسکە هەرمێوەیە

Kurdish_Poetry

٤٦٧٣

✓ شاهۆ (1882 - 1971)

🟢 بۆ خالید نەقشبەندی

نووری دیدە و دڵ عەزیزی قەومی میحنەتباری کورد
داری پڕمیوەی ژیانی میللەتی خەمباری کورد

مەرهەمی زامانی کۆنەی دڵبرینداری وەتەن
داروویی خۆشی نەخۆشانی لە ڕۆح بێزاری کورد

جێی ئومێدی قەومی مەئیووست لە خەیراتی وڵات
خالیدی کوردی دلێر و سەیفی جەوهەرداری کورد

دۆستانت سەربوڵەند و دوژمنانت سەرنگوون
شێرەکەی عالینەژاد و حەیدەری کەڕاڕی کورد

بیێنەوە سەر باسی ڕاسی نەگبەتیی کوردی هەژار
ئاخری کەی دێ بزانین نەگبەتی و ئیدباری کورد

گشت ئەزانین ئێمە بێبەش بووین لە خەیراتی وڵات
مووچەیان جەور و جەفایە، کاسب و جووتیاری کورد

گاهـ تورک و گا عەجەم لێمان ئەبوونە گورگی هار
گاهـ نووری گۆڕبەگۆڕ ئەبووە سەگی هەوشاری کورد

یەک لە شوێن یەک مەرجی سەعدئاباد و بەغدایان دەبەست
بۆ تەماعی نەوت و خازنەی ژێرزەوی خەیرداری کورد

ئاهـ و ناڵەی کوردی مەزڵووم بوو گەیشتە لای خوا
بۆیە وا نابوود و سووکن زاڵم و غەدداری کورد

دەستی زوڵمی لێ ببڕێت خاکی کوردستان هەموو
وەک بەهەشتی لێ بەسەر دێ جەننەت و ئەنهاری کورد

چاوەڕێن بەڵکوو لەمەولاوە بە هێزی یەکیەتی
تامی ئازادی بچێژن میلەتی بێداری کورد

بۆ ئەمە پێویستە «شاهۆ» دەس لە یەکتر بەر نەدەین
تاکوو زوو بێتە سەمەر باخ و گوڵ و گوڵزاری کورد

Kurdish_Poetry

٤٦٧٢

✓ حەمدی (1876 - 1936)

تاجداری گوڵشەنی حوزنە گوڵی خەندانی من
شۆری بولبول کەی دەگاتە زەمزەمی گریانی من

گەر لە یار جیا نەبمەوە ڕۆحم بکێشن نامرم
چونکە هەر ڕۆحی ڕەوانە دلبەری جانانی من

هەر وەکوو ساقی فەلەک ئەم دەور و چەرخەی بۆ منە
تا لە خوێنی دڵ پڕی کا دیدەیی فنجانی من

داخلی فەهرەستی تۆماری فەلاتوونی نەبوو
هەر نەسیبی دوژمنم بێ دەردی بێدەرمانی من

گەر بە چاوی من دەبینی یەک سبەینێ ڕوویی یار
جا دەزانی حیکمەتی خۆکوشتن و گریانی من

جەننەت و دۆزەخ لە کولبەی عاشقاندایە وەسڵ
ڕەوزەیی ڕیزوانە دۆزەخ ئاگری هیجرانی من

چەندە خۆشە «حەمدی» جارێ بێتە ئەم وێرانەیە
جا دەبێتە قەسری جەننەت کولبەیی ئەحزانی من

Kurdish_Poetry